Lai mồng gà chọi là một trong những chủ đề thú vị và gây nhiều tranh cãi nhất trong giới sư kê. Cái mồng không chỉ là đặc điểm ngoại hình, mà còn được xem là tấm gương phản chiếu tông dòng, sức khỏe và cả lối đá của một chiến kê. Hiểu rõ về các loại mồng và kết quả của việc lai tạo sẽ giúp anh em có cái nhìn sâu sắc hơn khi chọn gà.
Lai mồng gà chọi là gì?
Hiểu một cách đơn giản, lai mồng gà chọi là quá trình cho giao phối giữa hai cá thể gà chọi có kiểu mồng khác nhau. Ví dụ, cho gà trống mồng dâu đạp mái mồng lá, hoặc trống mồng vua đạp mái mồng trích. Mục đích của việc này thường là để tạo ra những thế hệ con mang đặc điểm mồng độc, lạ hoặc hy vọng kết hợp được những ưu điểm của cả hai dòng.
Tuy nhiên, kết quả của việc lai mồng gà chọi thường không thể đoán trước. Di truyền học rất phức tạp, và đời con (F1) có thể ra những kiểu mồng trung gian, không giống bố cũng chẳng giống mẹ, hoặc thậm chí là những kiểu mồng không được ưa chuộng trong giới gà đá.
Các loại mồng gà chọi phổ biến và ý nghĩa
Để hiểu về lai tạo, trước hết anh em cần nắm vững các loại mồng gà gốc và những quan niệm đi kèm với chúng.
Mồng dâu
Mồng dâu là loại mồng phổ biến và được nhiều sư kê ưa chuộng nhất. Mồng có hình dáng giống quả dâu tằm, nhỏ gọn, dày, mặt sần sùi và chia làm 3 khía song song.
- Đặc điểm: Gà mồng dâu thường được đánh giá là cực kỳ lỳ đòn, tải cựa tốt, có sức chịu đựng bền bỉ.
- Ưu điểm: Mồng nhỏ gọn nên ít khi bị đối thủ cắn mổ vào trong trận đấu, không gây vướng víu. Đây là tướng mồng của những chiến kê có lối đá chắc chắn, thiên về sức mạnh.
Mồng vua (mồng công)
Mồng vua có hình dáng đặc biệt, phần gốc mồng xòe ra như một chiếc vương miện hay đuôi công. Đây là loại mồng hiếm và được xem là quý.
- Đặc điểm: Gà mồng vua thường được cho là có lối đá thông minh, tinh ranh, biết tính toán trong trận đấu.
- Lưu ý: Tuy nhiên, nếu phần mồng quá lớn và chìa ra nhiều có thể trở thành yếu điểm để đối thủ tấn công.
Mồng lá (mồng cờ)
Đây là loại mồng bản to, mỏng, dựng đứng trên đầu gà như một lá cờ. Mồng lá rất phổ biến ở gà ta, gà tre nhưng ít được ưa chuộng ở gà chọi đòn.
- Đặc điểm: Gà mồng lá thường có tốc độ ra đòn nhanh, linh hoạt.
- Nhược điểm: Mồng to, mỏng rất dễ bị rách, chảy máu khi giao chiến, làm gà mất sức và ảnh hưởng đến tầm nhìn. Nhiều sư kê thường cắt tỉa bớt mồng lá trước khi gà ra trận.
Mồng trích (mồng trà)
Mồng trích rất nhỏ, gần như chỉ có một dải thịt nhỏ chạy dọc trên đỉnh đầu. Đây là loại mồng được đánh giá rất cao về mặt thực chiến.
- Đặc điểm: Gà mồng trích thường có lối đá tốc độ, bo lớn và rất chính xác.
- Ưu điểm: Tương tự mồng dâu, mồng trích cực kỳ gọn gàng, gần như không tạo ra mục tiêu cho đối thủ tấn công, giúp chiến kê chiếm lợi thế lớn.
Mục đích và kết quả của việc lai mồng gà chọi
Vậy tại sao các sư kê lại muốn lai mồng gà chọi? Có hai mục đích chính đằng sau việc này.
- Tạo sự độc đáo: Một số người chơi muốn sở hữu những chiến kê có ngoại hình “độc, dị”, không đụng hàng. Việc lai tạo có thể cho ra những kiểu mồng trung gian thú vị, ví dụ như mồng dâu lai lá có thể cho ra mồng vừa có khía vừa có đỉnh cao.
- Kết hợp ưu điểm (theo quan niệm): Nhiều người tin rằng việc lai mồng gà chọi có thể kết hợp được ưu điểm của hai dòng. Ví dụ, lai gà mồng dâu (lỳ đòn) với gà mồng trích (tốc độ) với hy vọng đời con vừa nhanh vừa khỏe. Tuy nhiên, như đã nói, kết quả thường không như mong đợi và cần nhiều thế hệ chọn lọc mới có thể ổn định.
Kết quả của việc lai tạo rất đa dạng. Đôi khi bạn sẽ có được một chiến kê xuất sắc, nhưng phần lớn sẽ cho ra những cá thể có mồng không đẹp, ngả nghiêng, không được đánh giá cao.
Bí quyết xem tướng mồng để chọn gà hay
Dù là gà mồng zin hay kết quả của việc lai mồng gà chọi, một chiếc mồng đẹp vẫn phải tuân thủ những tiêu chí nhất định. Đây là kinh nghiệm được nhiều cao thủ chia sẻ.
- Mồng phải dựng thẳng: Mồng dựng thẳng đứng, không nghiêng ngả, vẹo vọ cho thấy gà có sức khỏe tốt, thần kinh vững vàng.
- Màu sắc đỏ tươi: Mồng có màu đỏ tươi như máu chứng tỏ gà đang ở trạng thái sung mãn nhất, khí huyết lưu thông tốt. Nếu mồng tái nhợt hoặc thâm đen là dấu hiệu của bệnh tật hoặc thể trạng yếu.
- Cân đối và gọn gàng: Một chiếc mồng đẹp phải cân đối với đầu và mặt gà. Ưu tiên những loại mồng nhỏ gọn, dày dặn vì chúng ít trở thành điểm yếu khi chiến đấu.
- Mặt mồng mịn hoặc sần đều: Tùy loại mồng mà mặt mồng có thể mịn (mồng lá) hoặc sần sùi (mồng dâu), nhưng phải đều đặn, không có u cục, mụn nhọt bất thường.
Lời khuyên cho sư kê: Có nên thử lai mồng gà chọi?
Việc lai mồng gà chọi có thể là một trải nghiệm thú vị đối với những sư kê đã có nhiều kinh nghiệm, muốn khám phá và tạo ra dòng gà của riêng mình. Tuy nhiên, đối với những anh em mới chơi, lời khuyên chân thành là nên tập trung vào những dòng gà thuần chủng có mồng chuẩn, đẹp.
Việc chọn một chiến kê tốt không chỉ nằm ở cái mồng. Anh em cần phải xem xét tổng thể từ vảy chân, khung xương, lông lá đến thần thái. Nhiều sư kê kỳ cựu trên các diễn đàn lớn như nhà cái Vu88 cũng chia sẻ rằng, một chiến kê hay là sự tổng hòa của nhiều yếu tố, trong đó tông dòng và sức khỏe là quan trọng nhất. Cái mồng chỉ là một phần để tham khảo. Đừng vì quá mải mê theo đuổi một chiếc mồng độc lạ mà bỏ qua những yếu tố cốt lõi khác.
Tóm lại, lai mồng gà chọi là một lĩnh vực sâu rộng. Hiểu biết về nó giúp bạn có thêm kiến thức để đánh giá gà, nhưng đừng biến nó thành tiêu chí duy nhất. Hãy quan sát, học hỏi và đúc kết kinh nghiệm cho riêng mình để có thể chọn ra những chiến kê thực sự xuất sắc.